Özsermaye maliyeti, bir şirketin yatırımcılardan sağladığı sermaye karşılığında ödemesi gereken getiri oranını ifade eder. Bu oran, hem mevcut hissedarlar için beklenen getiriyi hem de yeni yatırımcıların şirketten talep edebileceği minimum kazancı temsil eder. Bu yazımızda, özsermaye maliyeti nasıl hesaplanır, hangi yöntemler kullanılır ve neden önemlidir gibi sorulara yanıt vereceğiz.
Özsermaye Maliyeti Neden Önemlidir?
Özsermaye maliyeti, şirketlerin yatırım kararlarında ve değerleme süreçlerinde temel alınan en kritik finansal göstergelerden biridir. Şirketler projelere yatırım yaparken bu maliyetin altında getiri bekliyorlarsa, söz konusu yatırımı reddetme yoluna gidebilirler.
Özsermaye Maliyeti Hangi Yöntemlerle Hesaplanır?
Özsermaye maliyeti farklı yöntemlerle hesaplanabilir ve her yöntemin varsayımları, avantajları ve kullanım alanları farklılık gösterir. En yaygın kullanılan yöntemler CAPM, temettü indirgeme modeli ve tahvil getiri artı risk primi yaklaşımıdır.
CAPM Yöntemi Nedir?
CAPM (Sermaye Varlıklarını Fiyatlama Modeli), sistematik risk ölçütü olan beta katsayısı üzerinden özsermaye maliyetini hesaplar. Bu modelde risksiz getiri oranı, piyasa getirisi ve beta katsayısı çarpılarak yatırımcının beklediği getiri tahmin edilir.
Piyasa Riski Neye Göre Belirlenir?
Piyasa riski, genellikle uzun vadeli devlet tahvilleriyle kıyaslanarak ve hisse senedi endekslerinin tarihsel getirileri dikkate alınarak hesaplanır.
Temettü İndirgeme Modeli Nasıl Uygulanır?
Temettü indirgeme modeli, şirketin ödeyeceği temettüleri gelecekteki nakit akımları olarak görüp bugünkü değeri üzerinden özsermaye maliyetini bulur. Bu yöntem sabit temettü artışına sahip şirketlerde daha doğru sonuçlar verir.
Temettü Büyüme Oranı Nasıl Hesaplanır?
Temettü büyüme oranı, önceki yıllarda ödenen temettüler arasındaki farkların ortalaması alınarak hesaplanır. Şirketin sürdürülebilir kâr politikası da bu oranı etkileyebilir.
Tahvil Getirisi Artı Risk Primi Yaklaşımı Nasıldır?
Bu yöntemde şirketin borçlanma maliyetine, özsermaye riskini yansıtmak adına belirli bir risk primi eklenir. Daha az veriye dayalı olsa da hızlı ve pratik hesaplama sağlar.
Risk Primi Nasıl Seçilir?
Risk primi seçimi şirketin faaliyet gösterdiği sektöre, ülke riskine ve firmanın volatilitesine bağlı olarak değişebilir. Genellikle piyasa ortalamaları temel alınır.
Özsermaye Maliyeti ile WACC Arasındaki İlişki Nedir?
Özsermaye maliyeti, şirketin toplam sermaye maliyetinin yani WACC’ın bir bileşenidir. WACC hesaplanırken, özsermaye ve borç maliyeti, sermaye yapısına göre ağırlıklandırılarak ortalama bir oran elde edilir.
Özsermaye Maliyeti Neden Şirket Değerlemesinde Kullanılır?
Bir şirketin gelecekteki nakit akımlarını bugünkü değere indirgemek için bir iskonto oranına ihtiyaç duyulur. Bu iskonto oranı çoğu zaman özsermaye maliyeti ya da WACC olur çünkü yatırımcıların risk algısını doğrudan yansıtır.
Özsermaye Maliyeti Artarsa Ne Olur?
Özsermaye maliyetinin artması, yatırımcıların daha yüksek getiri beklentisine sahip olduğunu gösterir. Bu durum şirketin değerini düşürebilir ve yeni yatırımların cazibesini azaltabilir.
Özsermaye Maliyetinin Düşürülmesi Mümkün mü?
Şirketler, borç ve özsermaye yapısını optimize ederek, yatırımcı güvenini artırarak ya da faaliyet riskini azaltarak özsermaye maliyetini dolaylı olarak düşürebilirler.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Özsermaye Maliyeti Nasıl Hesaplanır?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Özsermaye maliyeti ile borç maliyeti arasındaki fark nedir?
Borç maliyeti vergiden sonra düşürülürken, özsermaye maliyeti doğrudan yatırımcıların beklediği net getiriyi temsil eder.
CAPM yöntemi ne zaman tercih edilir?
CAPM yöntemi, özellikle halka açık ve piyasa verileri kolayca erişilebilen firmalarda tercih edilir.
Temettü indirgeme modeli hangi şirketler için uygundur?
Sabit ve sürdürülebilir temettü politikası olan olgun şirketlerde bu yöntem daha doğru sonuç verir.
WACC hesaplanırken özsermaye oranı nasıl belirlenir?
Piyasa değeri üzerinden özsermaye ve borç oranları belirlenerek WACC bileşenleri ağırlıklandırılır.
Risk primi neden her şirkette farklı olabilir?
Şirketin büyüklüğü, sektörü, faaliyet gösterdiği ülke ve finansal risk düzeyi risk primini etkileyebilir.
Özsermaye maliyetinin yüksek olması ne anlama gelir?
Yatırımcıların şirketten daha yüksek getiri talep ettiğini ve şirketin risk seviyesinin arttığını gösterir.
Özsermaye maliyeti hesaplanmadan şirket değeri belirlenebilir mi?
Hayır, özsermaye maliyeti olmadan sağlıklı bir nakit akışı indirgeme yöntemi uygulanamaz.
Kaynak: https://www.tekme.org/
